Engine එක හරියට වාහනයක හදවත වගේ. කෙටියෙන්ම කිව්වොත් engine එක කියන්නේ ශක්ති පරිවර්තන උපකරණයක්. ඒ කියන්නේ ඉන්ධන දහනයෙන් ලබා ගන්නා තාප ශක්තිය යාන්ත්රික ශක්තිය බවට පරිවර්තනය කරන උපකරණයක්. ඔයත් වාහනයක් drive කරන කෙනෙක් නම් එහෙමත් නැත්නම් වාහනයක් ගන්න බලාපොරොත්තුවෙන් ඉන්න කෙනෙක් නම් අනිවාර්යෙන්ම engine එක ගැන දැනගෙන ඉන්නම ඕනේ. ඒ නිසා තමයි CarsGuide අපි හිතුවේ engine එකක කොටස් ගැන ඔයාට කියලා දෙන්න.
Cylinder Block
Cylinder Block එහෙමත් නැත්නම් සිලින්ඩර් බඳ එකම කොටසක් විදියට චීනට්චට්ටි ලෝහයෙන් හෝ වෙනත් මිශ්ර ලෝහ මගින් තමයි වාත්තු කරලා තියෙන්නේ. වාත්තු කරනකොට පිස්ටන් චලිතය සඳහා සිලින්ඩර බෝරය ද, දඟර කඳ භ්රමණය සඳහා මව්බෝර ද, කැමිදණ්ඬේ ක්රියාකාරිත්වය සඳහා කෑම්බෝර ද, ජල කුහර, තෙල් මාර්ග සහ ඇණ සවිකිරීම සඳහා සිදුරු ද අවශ්ය පරිදි වාත්තු කරලා තියෙනවා. Cylinder Block එක තනි සිලින්ඩර හා බහු සිලින්ඩර විදියටත් පවතිනවා.
Cylinder Head
සිලින්ඩර හිස නිර්මාණය කිරීම සඳහා වාත්තු යකඩ සහ ඇලුමිනියම් මිශ්ර ලෝහ තමයි භාවිතා වෙන්නේ. Gaskets භාවිතා කරන්නේ සිලින්ඩර හිස සහ බ්ලොක් අතර කාන්දු වීම් වැළක්වීම සඳහායි. Gaskets බ්ලොක් එකට සම්බන්ධ වන්නේ studs මගින්. එක් එක් සිලින්ඩරයට ඉහලින්, සිලින්ඩර හිසෙහි දහන කුටියක් අඩංගු වෙනවා. මීට අමතරව, spark plugs සඳහා සිදුරු මෙන්ම valve guides, valve seats, ports සහ coolant jackets තිබෙනවා. එමෙන්ම සිසිලන ජලය සංසරණය සඳහා නාලිකා එයට ඇතුළත් වෙනවා.
Crank Shaft
එන්ජිමේ බලය ඇද ගන්නා කොටස වන්නේ crank shaft එකයි. සියලුම එන්ජින් කොටස් එය බලශක්ති සම්ප්රේෂණ ප්රභවයක් ලෙස භාවිතා කරනවා. සම්බන්ධක දණ්ඩක ආධාරයෙන් පිස්ටන්ගේ ප්රත්යාවර්ත චලිතය භ්රමණ චලිතයක් බවට පත් කරන ලද බල සම්ප්රේෂණ පද්ධතියේ ප්රධාන අංගය වන්නේ crank shaft එකයි.Crank Shaft එක සෑදී ඇත්තේ තාප පිරියම් කරන ලද මිශ්ර වානේ වලින්.
Camshaft
කැමරා සවි කර ඇති පතුවළ camshaft ලෙස හැඳින්වෙනවා. කැමරාවක් යනු camshaft හි භ්රමණය වන චලිතය රේඛීය චලිතය බවට පරිවර්තනය කරන උපකරණයකි. කපාට විවෘත වන්නේ camshaft එකේ ක්රියාකාරිත්වයෙනි. මෝටර් රථයේ එන්ජිමේ මෙම කොටස දිගේ කැමරා කිහිපයක්ම තියනවා.
Camshaft බලගන්වන්නේ crankshaftමගින්. Crankshaft ගියර් එකේ camshaft ගියර් එකට වඩා බාගයක් තිබෙනවා. සෑදීම සඳහා camshaft සෑදීම සඳහා භාවිතා කරන්නේ මිශ්ර වානේ. Camshaft හි කාර්යය වන්නේ crankshaft හි භ්රමණය වන චලිතය lifters, pushrods, rockers සහ valves වල චලනය පාලනය කරන ඉහළ සහ පහළ චලිතයක් බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. එය කපාට විවෘත කිරීමේ සහ වසා දැමීමේ කාලය ද පාලනය කරයි.
Piston
Engine එකේ අනෙකුත් කොටස් හා සසඳන විට පිස්ටන් වඩාත්ම වැදගත් engine කොටස වෙනවා. පිස්ටන් යනු සිලින්ඩරයක් ඇතුළත භ්රමණය වන සිලින්ඩරාකාර ප්ලග් එකකි. ඉන්ධන දහනය කිරීමේ පීඩන ශක්තිය ප්රයෝජනවත් යාන්ත්රික බලය බවට පරිවර්තනය කිරීමට piston එක උදව් වෙනවා. සිලින්ඩරයේ පිස්ටන් සෑම භ්රමණයක් සඳහාම දෙවරක් ඉහළට සහ පහළට ගමන් කරයි. පිස්ටන් ප්රවේගය 1250 RPM සහිත එන්ජින් මිනිත්තුවකට 2500 වාරයක් ඉහල පහල යෑම සිදු වෙනවා.
Connecting Rod
Connecting Rod එකේ මූලික කාර්යය වෙන්නේ පිස්ටනයේ ප්රත්යාවර්ත චලිතය crank shaft එකේ භ්රමණය වන චලිතය බවට වෙනස් කිරීමයි. connecting Rod සාමාන්යයෙන් මිශ්ර වානේ වලින් සාදනු ලබනවා. මේ දිනවල එය spheroidal හෝ malleable graphite C.I වලින් ද වාත්තු කිරීම සිදු කරනවා.
Intake and Exhaust valves
Inlet සහ exhaust valves පිළිවෙලින්, දහනය සඳහා එන්ජිමට ඇතුළු වන ආරෝපණය (හෝ වාතය) සහ සිලින්ඩරයෙන් පිටවන පිටාර වායූන් පාලනය කිරීම සහ නියාමනය කිරීම සිදු කරනවා.
Entrance valve එක යනු වාතය සහ ඉන්ධන සංයෝගය පෙට්රල් එන්ජින් වලට ඇතුල් වන ස්ථානයයි. මේ අතර, ඩීසල් එන්ජින්වල intake valves වලට වාතය ඇතුළු කළ හැක්කේ වාතයට පමණි. Exhaust valve වල අරමුණ වන්නේ පිටාර වායු පිටවීමයි.intake valves, intake manifold එකට සම්බන්ධ කර ඇති අතර පිටාර කපාට exhaust manifold එකට බැඳී ඇත.
මේ දේවල් තමයි ඔයා දැනගන්නම ඕනේ engine එකක ප්රධාන කොටස් වෙන්නේ.
Engine eke thanuma